Για τέταρτη χρονιά, ο Μακεδονικός ανοίγει τις πόρτες του σε παιδιά με αναπτυξιακές διαταραχές για να ενταχθούν σε ένα ευρύτερο αθλητικό και κοινωνικό πλαίσιο, υπό τη δική του φροντίδα και επιμέλεια. Οι Ακαδημίες Ποδοσφαίρου, Μπάσκετ, Βόλεϊ, αλλά και οι δραστηριότητες στο πλαίσιο του ΚΔΑΠ, υποδέχονται όλα τα παιδιά ανεξαιρέτως.
Το πρόγραμμα Προσαρμοσένης – Ειδικής Φυσικής Αγωγής δίνει την ευκαιρία σε όλους να γίνουν μέλη της ομάδας, κυριολεκτικά και όχι κατ’ επίφαση. Τα παιδιά δεν γυμνάζονται μόνα τους, με βάση τις νοητικές και σωματικές τους δυσκολίες, αλλά προπονούνται εντός ενός τυπικού τμήματος της Ακαδημίας, έχοντας στο πλάι τους την δική τους γυμνάστρια, Ευδοκία Επιτροπίδου. Η 24χρονη πρώην αθλήτρια απέκτησε ειδίκευση πάνω στην Προσαρμοσμένη – Ειδική Φυσική Αγωγή κατά τις σπουδές της στο Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του ΑΠΘ, από το οποίο αποφοίτησε το 2019.
Όπως μας εξηγεί η ίδια, η παρουσία της στην προπόνηση δεν υποδηλώνει τον αποκλεισμό του παιδιού από την διαδικασία, αλλά το αναγάγει σε θέση και ρόλο… πρωταγωνιστή.
Όλα αυτά σε συνεργασία με την παιδοψυχολόγο του Μακεδονικού, κ. Μυρτώ Στάγκου, ώστε η προσέγγιση των παιδιών να πραγματοποιείται στη βάση και μιας δεύτερης, απαραίτητης επιστήμης.
Διαβάστε παρακάτω τη συνέντευξη που παραχώρησε στο makedonikos.gr η Ευδοκία Επιτροπίδου:
Τι ηλικιακό πεδίο καλύπτει το πρόγραμμα της Ειδικής Φυσικής Αγωγής και ποιες αναπτυξιακές διαταραχές αφορά;
«Το πρόγραμμα της Προσαρμοσμένης – Ειδικής Φυσικής Αγωγής απευθύνεται στο ηλικιακό φάσμα των 4-17 ετών, κατά τη διάρκεια του οποίου τόσο κορίτσια, όσο και αγόρια μπορούν να ενταχθούν στα τμήματά του, όπως και στο ΚΔΑΠ του Μακεδονικού, με παράλληλη στήριξη και καθοδήγηση. Οι αναπτυξιακές διαταραχές που καλύπτει το πρόγραμμα αφορούν παιδιά που βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού και παιδιά με Σύνδρομο Asperger. Ωστόσο, εκτός από τις παραπάνω αναπτυξιακές διαταραχές που προσανατολίζεται το πρόγραμμα της Προσαρμοσμένης – Ειδικής Φυσικής Αγωγής, μπορούν να συμμετέχουν και παιδιά με σύνδρομο Down, ΔΕΠ-Υ, Νοητική Υστέρηση, συναισθηματικές διαταραχές, αισθητηριακές διαταραχές ή κάποια κινητική αναπηρία εφόσον η βαρύτητα της επιτρέπει σε ένα παιδί να συμμετέχει σε προπόνηση με ένα τυπικό τμήμα.
Βασική προϋπόθεση αυτής της προσπάθειας, για την παρατήρηση θετικών αποτελεσμάτων, αλλά και για τη βελτίωση των επιδόσεων των παιδιών, είναι τα παιδιά να διαθέτουν κάποια βασική λειτουργικότητα, δηλαδή να μπορούν να εκτελούν ορισμένες βασικές κινητικές δεξιότητες και να υπάρχει μία στοιχειώδης ικανότητα κατανόησης ως προς τις εντολές».
Ποιο είναι το περιεχόμενο του προγράμματος Ειδικής Φυσικής Αγωγής; Τι περιμένει τα παιδιά που θα έρθουν στον σύλλογο;
«Μέσα από το πρόγραμμα της προσπαθώ να στοχεύσω στην ψυχοσωματική ανάπτυξη των παιδιών. Πιο συγκεκριμένα, δίνω βάση στην ψυχική και γνωστική – δηλαδή νοητική – τους καλλιέργεια, στην ανάπτυξη και βελτίωση των κινητικών δεξιοτήτων τους, στην κοινωνική τους ένταξη, αλλά και την αλληλοαποδοχή τους στο κοινωνικό σύνολο. Έχοντας ενημερωθεί με τις απαραίτητες πληροφορίες για τα παιδιά που θα έρθουν στο σύλλογό μας, αυτά θα ενταχθούν σε ένα τυπικό τμήμα με τυπικά παιδιά. Σε κάθε τμήμα μπορεί να ενταχθεί ένα παιδί με αναπηρία, ενώ η προπόνηση θα γίνεται μαζί με όλα τα παιδιά από τους προπονητές της ομάδας.
Όσον αφορά το δικό μου ρόλο, αυτός είναι κυρίως της παράλληλης στήριξης. Ειδικότερα, καθοδηγώ τα παιδιά καθόλη τη διάρκεια της προπόνησης, ώστε να μην την χάνουν και να μην διαταράσσεται η ροή της. Τα βοηθάω στην εκτέλεση των ασκήσεων και όταν αυτές είναι πιο σύνθετες και περίπλοκες, τις εξηγώ ή τις τροποποιώ έτσι ώστε να καταφέρουν να τις φέρουν εις πέρας. Παράλληλα, και οι προπονητές των τμημάτων συμβάλλουν σε αυτήν την προσπάθεια, με τους οποίους συνεργαζόμαστε αν προκύψει κάποια δυσκολία στην εκτέλεση της ζητούμενης άσκησης.
Τα παιδιά που χρειάζονται μία προετοιμασία για να ενταχθούν στο τμήμα, έρχονται κανονικά στην προπόνηση με το τμήμα τους, ώστε να εγκλιματιστούν στο χώρο και να συνηθίσουν την παρουσία των υπόλοιπων παιδιών γύρω τους. Ωστόσο, όλη η προπόνηση γίνεται από μένα, έως ότου κρίνω με την συμβουλή της παιδοψυχολόγου, ότι είναι έτοιμα για την ένταξη τους στο τμήμα».
Ποιοι είναι οι στόχοι που θέτει ένας ειδικός όταν ξεκινά μία τέτοια πρωτοβουλία, ένα πρόγραμμα τόσο τολμηρό;
«Οι στόχοι που θέτω για κάθε παιδί είναι ξεχωριστοί, εξατομικευμένοι και προσαρμοσμένοι στην αναπτυξιακή ετοιμότητα του παιδιού. Εκτιμώντας λοιπόν τις δυνατότητες του παιδιού, ορίζω ρεαλιστικούς μακροπρόθεσμους στόχους, τους οποίους θα ήθελα να επιτύχω μέχρι το τέλος της χρονιάς. Για να φτάσω όμως μέχρι εκείνους τους στόχους, ορίζω άλλους, μικρότερους και βραχυπρόθεσμους καθόλη τη διάρκεια της χρονιάς, που θα βοηθήσουν το παιδί να φτάσει στο τελικό, επιθυμητό αποτέλεσμα.
Ορισμένοι στόχοι όμως είναι κοινοί για όλα τα παιδιά, οι οποίοι κατά τη γνώμη μου, αλλά πιστεύω και για τους γονείς, είναι οι πιο βασικοί και οι πιο ουσιώδεις. Ένας από αυτούς είναι η κοινωνικοποίηση τους, να νιώσουν δηλαδή ότι ανήκουν σε μία ομάδα και ότι είναι ενεργά και παραγωγικά μέλη σε αυτήν. Ένας άλλος στόχος είναι, μέσα από τη συμμετοχή στο πρόγραμμα τα παιδιά να αντλούν χαρά, να διασκεδάζουν, να το απολαμβάνουν και στο τέλος κάθε δραστηριότητας, όταν έρχεται η ώρα φύγουν, να με χαιρετούν με χαμόγελο. Αν δεν καλυφθεί η συναισθηματική τους ικανοποίηση, δεν θα καταφέρω να δω κάποια ιδιαίτερη πρόοδο στην προπόνηση ή στις λοιπές δραστηριότητες, όσο κι αν επιμένω, καθώς δεν θα υπάρχει η απαραίτητη θέληση.
Τελειώνοντας, κοινό στόχο αποτελεί επίσης η επίτευξη της αυτονομίας κάθε παιδιού σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερο βαθμό. Όπως προανέφερα, προσπαθώ οι στόχοι να είναι ρεαλιστικοί. Αν οι προτεινόμενοι στόχοι αντιστοιχούν σε υψηλότερο επίπεδο, τότε το παιδί δεν θα μπορέσει να διδαχθεί αυτά που προβλέπονται και έχουν καθοριστεί».
Μιλάμε για ατομική και όχι ομαδική διαχείριση της εκάστοτε περίπτωσης. Τι δυσκολίες ενέχει για εσένα αυτό;
«Η δυσκολία που μπορεί να προκύψει κατά την ατομική διαχείριση των περιπτώσεων, είναι το παιδί να νιώσει το διαχωρισμό, ότι είναι ξεχωριστό, αλλά με την αρνητική χροιά της σημασίας, ή ότι είναι κατώτερο σε όλα τα επίπεδα, καθώς βλέπει ότι είναι το μόνο παιδί που έχει τη δική του προπονήτρια, η οποία ασχολείται αποκλειστικά μαζί του. Έχοντας εισπράξει, λοιπόν, προς το παρόν κάτι τελείως αντίθετο από τα παιδιά που προπονώ, σε περίπτωση που θα προέκυπτε μία τέτοιου είδους δυσκολία, θα προσπαθούσα να τη μετατρέψω σε κάτι θετικό. Πιο συγκεκριμένα, θα στόχευα να εξηγήσω στο παιδί ότι βρίσκεται σε μία πιο προνομιακή θέση σε σχέση με τα υπόλοιπα παιδιά, καθώς έχει τη δική του προπονήτρια, κάτι που θα πρέπει να το κάνει να νιώθει σαν “πρωταγωνιστής” της ομάδας».
Τι είδους συνεργασία έχετε με την παιδοψυχολόγο του συλλόγου;
«Με την παιδοψυχολόγο του συλλόγου, την κ. Μυρτώ Στάγκου, βρισκόμαστε σε συνεχή επικοινωνία και συνεργασία. Η συνεισφορά της στο πρόγραμμα της Προσαρμοσμένης – Ειδική Φυσικής Αγωγής είναι βαρύνουσας σημασίας. Για κάθε παιδί που πρόκειται να ξεκινήσει κάποια δραστηριότητα, επικοινωνούμε και μου δίνει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες και λεπτομέρειες που χρειάζεται να γνωρίζω, ώστε να σχηματίσω ένα προφίλ και να έχω μία καλή εικόνα για την εκάστοτε περίπτωση. Επιπλέον, επικοινωνούμε για την πρόοδο των παιδιών, καθώς και για το πώς να αντιμετωπιστούν δυσκολίες ή προβλήματα που μπορεί να προκύψουν με κάποιο παιδί. Κάθε μήνα επίσης, για κάθε περίπτωση ξεχωριστά θέτω ατομικούς στόχους τους οποίους και παρουσιάζω στην κ. Στάγκου».
Πιστεύεις πως, χάρη στο γεγονός ότι κάθε παιδί μπαίνει σε ένα τυπικό τμήμα της Ακαδημίας, συμμετέχει δηλαδή στην κανονική ροή του προγράμματος προπόνησης αντί να δημιουργηθεί ένα ξεχωριστό τμήμα για τους ιδιαίτερους αθλητές και αθλήτριες, μπορεί να διδάξει πολλά μαθήματα και στα υπόλοιπα παιδιά του τμήματος;
«Πέρα από τα πλεονεκτήματα που προκύπτουν για το παιδί με την αναπηρία, με κυρίαρχο να είναι η ενίσχυση του αισθήματος του «ανήκειν», αδιαμφισβήτητα πολλά είναι και τα θετικά στοιχεία που διδάσκονται και τα τυπικά παιδιά. Στην αρχή πάντα υπάρχουν τα βλέμματα απορίας και περιέργειας, καθώς να μην παραλείπουμε ότι απευθυνόμαστε και μιλάμε για παιδιά.
Με την πάροδο του χρόνου όμως, όλοι αποκτούν επίγνωση των δυσκολιών που αντιμετωπίζει ο συμπαίκτης τους με αναπηρία και ξεκινούν να αναπτύσσουν ενδιαφέρον και αλληλεγγύη προς το πρόσωπό του. Έτσι, καλλιεργείται ο αλληλοσεβασμός, η αποδοχή και η αλληλοϋποστήριξη. Πολλές φορές έχω παρατηρήσει τα παιδιά χωρίς αναπηρία να αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες κατά τη διάρκεια της προπόνησης, προκειμένου να βοηθήσουν το συμπαίκτη τους με αναπηρία.
Ολοκληρώνοντας, να αναφέρω πως είναι αποδεδειγμένο ότι, τα παιδιά αποκτούν ισχυρή αυτοεκτίμηση και μεγαλύτερη ικανότητα στο να δημιουργούν φιλίες, όταν βρίσκονται σε ένα τέτοιου είδους τμήμα-ομάδα προπόνησης».
